En başta Huawei ve farklı alanlarda faaliyet gösteren 58 şirket için, 2018 yılından beri ciddi yaptırımlar uygulayan ABD hükümeti, çok tartışılacak yeni bir karara imza attı. Artık ABD’deki bireysel ve kurumsal yatırımcılar, aralarında Huawei’in de olduğu tam 59 şirkete, desteklemek amacıyla yatırım yapamayacak. Böylece Çinli şirketler, güçlü ortaklarını kaybedecekler. Yeni karar, 2 Ağustos’tan itibaren yürürlüğe girecek.
ABD ve Çin’in jeopolitik savaşının en zirve noktasını, Başkan Joe Biden imzaladığı yeni yürütme emriyle oluşturdu. Bu şirketlere yapılacak yatırımların önlenmesi, Çinli devler için hiç hayra alamet değil.
Listede Huawei ile aynı kaderi paylaşanlar arasında çip üreticisi SMIC, telekomünikasyon şirketi China Mobile, video içerik şirketi Hikvision ve çok sayıda Çinli savunma sektörü şirketi yer alıyor. Üst düzey bir ABD’li yetkili, önümüzdeki aylarda listeye daha fazla Çinli şirketin ekleneceğini söyledi.
“
Çin gözetim teknolojisinin Çin Halk Cumhuriyeti (Çin Halk Cumhuriyeti) dışında kullanılmasının ve Çin gözetim teknolojisinin baskıyı veya ciddi insan hakları ihlallerini kolaylaştırmak için geliştirilmesinin veya kullanımının, tamamen veya önemli ölçüde kaynağı olan olağandışı ve olağanüstü tehditler oluşturduğunu düşünüyorum. Amerika Birleşik Devletleri dışında, Amerika Birleşik Devletleri’nin ulusal güvenliğine, dış politikasına ve ekonomisine ve bu tehditleri ele almak için 13959 sayılı Yürütme Kararı’nda ilan edilen ulusal acil durumun kapsamını genişletiyorum.” – Başkan Joe Biden
Yeni yaptırımların yürürlüğe girmesiyle, Başkan Biden, eski mevkidaşı Donald Trump’ın dört yıllık görev süresi boyunca zirveye ulaşan Çin’in istihbarat ve güvenlik araştırma şirketlerine karşı sert duruşunu artırarak devam ettiriyor. ABD’de faaliyet gösteren yatırım şirketleri ve bireysel yatırımcılar, yeni yasaklanan şirketlerdeki herhangi bir fonu veya hisse payını bir yıl içerisinde elden çıkarmak zorunda.
Çin’deki diğer büyük akıllı telefon üreticilerinin bu yaptırım listesine (kara liste) eklenip eklenmeyeceği henüz belli değil, fakat daha önce Xiaomi için hükümetin planları, mahkemece haksız bulunmuştu. Yani sanıyoruz, donanım üreticileri hariç, sadece ürettiği ürünleri satan şirketlere henüz bir yaptırım olmayacak. Çin sosyal medya platformu Weibo ve Tik-Tok ve WeChat gibi mesajlaşma platformlarının da benzer yasaklara tabi olup olmayacağına dair henüz elimizde bir bilgi yok.
ABD’nin yatırım yasağı, Çinli devlerin piyasa değerini olumsuz yönde etkileyecektir. Bu da şirketlerin, uluslararası diğer pazarlardaki yatırımcılarını da kaybetmesine neden olabilir. Bu durumun sonucunda ne olacağını bekleyip göreceğiz. Peki hükümetin getirdiği yeni yatırım yasağı hakkında ne düşünüyorsunuz?