Mobil platformlar için şu an yaygın olarak gördüğümüz 2 işletim sistemi var, Android ve İOS. Huawei’in de HarmoniOS üzerinde çalıştığını ve şu anda bir beta sürecini yönettiğini biliyoruz. Fakat henüz sahnede kendisini görmeden bu listeye eklemek çok mantıklı olmayabilir.
Sadece bu 2 işletim sistemini gördüğümüz cep telefonu pazarında, hızlı bir şekilde parlayıp yine hızlı bir şekilde düşen bir işletim sistemi vardı, Windows Phone, ya da son adıyla Windows Mobile.
2011 yılında Microsoft, kullanıcıların telefonunda diledikleri bilgilere kolay ulaşımını sağlamak ve sektörde büyük bir oyuncu olmak için ilk Windows mobil işletim sistemini yayınladı. Bu işletim sistemiyle LG, HTC gibi üreticilerden birtakım ürünler görsek de, şirket aynı yıl Nokia ile anlaşarak Windows Phone işletim sisteminin güçlü bir üreticiyle tanınmasını sağladı.
Nokia, Symbian OS işletim sistemiyle akıllı telefon pazarında diğer firmalarla yarışamayacağını çok geç anladı. Şirket son riskini de, Microsoft ile anlaşarak yaptı ve bu anlaşma, Nokia’ya Windows Phone işletim sistemi dışında bir işletim sistemi kullanma hakkını vermedi. Tabii 2014 yılında, Windows Phone’a benzeyen ara yüzüyle 2 Nokia telefon görmüştük, o ayrı.
Aslında Windows Phone, ilk başlarda çok da başarısız değildi. Bu işletim sistemi, özellikle optimizasyon konusunda oldukça başarılı olduğundan, 512MB RAM’de bile sorunsuz çalışıyordu, hatta döneminin güçlü mobil oyunlarından Asphalt 8’i, Lumia 520’de çok rahat oynayabiliyordunuz. Yine kullanıcılar, bu telefonları uzun süre kullanmalarına rağmen bir kasma ve donma sorunu yaşamadıklarını belirtiyordu.
Benim de bir zamanlar en büyük hayalim Nokia Lumia 520’ydi. Şimdi elimde ondan kat kat güçlü bir telefon olsa da benim aklım hala Lumia telefonlarda kaldı. Bulursam almayı düşünüyorum.
Windows Phone, rakiplerinde olmayan, işlevsel bir sürü özgün özelliğe de sahipti.
Windows Phone 8 işletim sistemiyle kutudan çıkan Lumia 1020, bu işletim sistemi ailesinin en zirve noktası oldu. Çünkü bu telefon, rakiplerinin şu an yaptığını yıllar önce yapmayı başarmıştı. Nokia mühendisleri, Qualcomm ile yürüttükleri uzun süreli çalışmalarla 41MP lensi işlemciye yerleştirebilmişlerdi. Kamera, bir nevi kendi işlemcisine sahipti.
Tabi o kamera, yalnız Megapiksel savaşı yapmayı amaçlamıyordu. Görüntüleri parçalama teknolojisi sayesinde düşük ışıkta, flash olmasa bile mükemmel performans gösteren Lumia 1020, döneminin en iyi cep telefonu kamerasını taşıyordu.
Nokia, Lumia ailesiyle birçok başarılı uygulamayı da kullanıma sunmuştu. Nokia Haritalar, Mix Radio gibi başarılı uygulamalar çok sevilmiş, Windows Phone’un kullanılma sebeplerinden biri olmuştu.
Bu kadar başarılı işlere rağmen Android karşısında özellikle uygulama desteği ile geride kalan Windows Phone, Nokia’nın bir kez daha en büyük hatalarından biri olmuştu.
Peki ne oldu da Windows Mobile’ın artık anmıyoruz?
Her şey Lumia telefonları alan kullanıcıların, bir süre sonra mağazada aradıklarını bulamamasıyla başladı. Windows Phone, birçok popüler uygulamayı desteklemiyordu ve tüketiciler, umduklarını bulamamaya başlamıştı.
2013’ün Eylül ayına geldiğimizde ise, akıllı telefon biriminde sürekli zarar eden Nokia, bu birimi ortağı Microsoft’a 7,2 milyar Dolar karşılığında sattı. Bu satın almayla birlikte 400’ü aşkın patent ve ürün geliştirme hakları Microsoft’a geçti, çalışanlar da artık Microsoft için çalışmaya başladı. Microsoft, geçmişteki tecrübelerine güvenerek başarılı olacağına inandığı akıllı telefon işinde, beceriksiz yöneticiler ve pazarlama hataları yüzünden bir süre sonra çok büyük sıkıntılar çekmeye başladı.
Her şeye rağmen Windows Mobile’ın belli bir kullanıcı kitlesi oluşmuştu. Hani demiştim ya donanım optimizasyonu çok iyi diye, işte bu sebepten ötürü birçok giriş seviyesi pazarda Microsoft Lumia markasına ait telefonlar iyi satış rakamlarına ulaştı. Belki de Microsoft’un en doğru yaptığı iş, piyasaya ilk olarak giriş seviyesi telefonlarla çıkmaktı.
Zaman geçtikçe, vaat edilen sözler yerine getirilmemeye başladı. Ek olarak, Nokia, elindeki bazı yazılımları da elden çıkardı. Buna Haritalar ve Mix Radio da dahildi.
Windows 10 Mobile’ın çıkışından sonra Microsoft, bir süre daha telefonlar duyurmaya devam etti, fakat bir dönem %20’lere çıkan Windows Mobile pazar payı, git gide eridi. Popüler uygulamalar Windows Store’dan desteğini çekti ve Windows Mobile platformu, tam manasıyla köşeye sıkıştı.
Belki de, çöküşü en az hak eden işletim sistemiydi Windows Mobile. Çünkü çok az kullanıcının şikayet ettiği, performansını uzun süre koruyabilen, en düşük donanımda bile sorunsuz çalışan, kullanıcıyı düşünen, gelişebilecek bir işletim sistemiydi kendisi. Bir dönem, akıllara kazınacak işler yapan Nokia da vardı üstelik.
Fakat Nokia’nın işten çekilmesi, az daha sıksak olacak dediğimiz Windows mobil projesinin çöküşünü hazırlayan şey oldu. Çünkü Nokia, kendine özgü uygulamalarla Windows Phone’u sevdirmişti.
2016 yılına geldiğimizde ise Microsoft, önce Lumia ailesinin fişini çekmeye karar verdi ve Windows Mobile işletim sistemine sahip yeni telefonlar duyurmayacağını açıkladı. Daha sonra da Nokia markasını,bazı patentleriyle birlikte yaklaşık 4 milyar Dolar’a Foxcon’a sattığını duyuran Microsoft, pazarın cihaz üretim bölümünden çekilmiş oldu.
Şirket 2017 yılına geldiğimizde ise Windows 10 Mobile, yani Windows mobilin fişini tamamen çekmeye karar verdi ve bundan sonra yeni bir özellik güncelleştirmesinin gelmeyeceğini, yalnızca güvenlik güncellemelerinin bir süre daha verileceğini aktardı. Bu hamleyle kullanıcılara alternatif işletim sistemlerine geçmelerini önermiş olan Microsoft, daha sonra yaptığı bir açıklamayla da mobil işletim sistemi pazarında 18 milyar Dolar’lık dev bir hata yaptıklarını söylemiş, başarısızlıklarını kabul etmişti.
Microsoft, şu anda da olduğu gibi o dönem, farklı bir işletim sistemine sahip cep telefonu üretmeyeceklerini belirtmişti. Fakat Nokia’ya ait bazı ürün geliştirme hakları, halen Microsoft’un elinde bulunuyor. Ortaya çıkan yeni bilgilere göre ise Windows 10 X adıyla gelecek yeni işletim sisteminin cep telefonlarıyla da optimize edilebileceğini söylüyor, hatta açık seçik bunu gördüğümüz bir video da var. Yani belki de Microsoft, farklı bir şekilde pazarda yeniden yer almayı planlıyor olabilir. Neticede bazı ürün geliştirme patentlerini halen elinde tutuyor.
Windows Phone’a yönelik iddialar
Gözle görülen nedenlerin yanı sıra, Windows Mobile’ın neden başarısız olduğuna yönelik ortaya atılan iddialar da vardı. Bunlardan en önemli olanı da Google’ın geliştiricilere, Windows Mobile’a karşı baskı yapmasıydı. Ayrıca Google, Windows mobil cihazlar için hiçbir uygulamasını kullanıma sunmamıştı. Bunun da bir anlaşmazlıktan kaynaklandığı söyleniyordu.
Fakat bu iddiaları doğrulayan bir bilgi hiçbir zaman gelmedi. Doğru olsa bile, bunu yakın bir zamanda öğrenebileceğimizi düşünmüyorum.
Evet, buralardan bir Windows Mobile, bir Microsoft geçti. Hatta bir Nokia geçti, hayalim olan telefonlar üreten Nokia. Fakat dediğimiz gibi, hatanın affı olmuyor. Microsoft ve Nokia’nın yaptığı en başta pazarlama hataları, Windows mobilin çöküşünü hızlandırdı. Belki bir gün yine, akıllı telefonlarda göreceğimiz bir Windows ile karşılaşırız.
Sizlerle birlikte Windows Phone’un başından neler geçtiğini paylaştık. Bu tarz içeriklerin devamı için web sitemizi takip etmeyi unutmayın. Ayrıca konu ile ilgili fikirlerinizi de yorumlardan bizimle paylaşmayı unutmayın. Sizce Microsoft’un, Windows mobil projesinde yaptığı en büyük hata neydi? Şu an yeni bir Windows telefon duyurulsa, ona bir şans berir miydiniz?
