Yine GSM Arena’nın katkılarıyla hazırladığımız bir yazıyla sizlerleyiz. Başlamadan önce, mobil cihazlarda parmak izi okuyucu sensörü nasıl ortaya çıktı? Sorusunu cevaplamamızı sağlayan sevgili GSM Arena editör dostlarımıza teşekkür ederiz.
Akıllı telefonlarda parmak izi sensörü nasıl ortaya çıktı? İşte mobil cihazlarda parmak izi okuyucunun tarihi!
ÖNERİLEN: iPhone 14 Serisi, Çin ve Tayvan Gerilimi Sebebiyle Ertelenebilir!
Bir akıllı telefonda parmak izi sensörünün, ilk olarak Apple’dan geldiğini düşünebilirsiniz, ya da bilgisayarlarda da aklınıza HP gelebilir. Ancak parmak izi sensörü, bir mobil cihazda bundan tam 22 yıl önce yer almayı başardı.
Japon teknoloji devi Toshiba, 2000 yılının sonlarında parmak izi okuma yeteneğine sahip olan ilk dizüstü bilgisayarlarını tanıtıp piyasaya sürdü. Bu, o dönem giderek artan bilgisayar kullanıcılarının, karmaşık şifreleri akıllarında tutmak yerine parmaklarını kullanarak bilgisayarın kilidini hızlı bir şekilde açabilmelerini sağladı.
önerilen: Galaxy S22 Serisi İçin One UI 5.0 Açık Beta Dağıtılıyor!
Gelelim ilk parmak izi sensörünü taşıyan cep telefonuna, bu sefer yıl 2001. Yine, adını artık piyasada duyamadığımız Sagem markasının, MC 959 ID telefonunda kullanılmış bu teknoloji.
Ancak MC 959 ID son kullanıcıların ilgisine sunulan ilk model, yani bundan önce Siemens, 1998 yılında, parmak izi sensörlü ilk çalışan cep telefonu prototipini görücüye çıkarmıştı. Tabii ki tercih sizin ancak, biz teknolojinin son kullanıcıyla buluşmasına göre bir değerlendirme yapıyor ve Sagem MC 959 ID’yi parmak izi sensörünü müşterilere sunan ilk telefon olarak kabul ediyoruz.
Tabii merak eden vardır, dilerseniz şimdi ürünün bir fotoğrafına bakalım.
Her ne kadar parmak izi sensörü taşıyan klasik telefonlar tüm müşterilerin raflarda görüp satın alabileceği ürünler olsa da, bu cihazlar en çok kurumsal kullanıcılara hitap etti. Bazı PDA’lar, bu tip ürünleri hızlı bir şekilde benimsedi ve parmak izi okuyuculu telefonlar, kurumsal ürünler haline geldiler. Çünkü bireysel kullanıcılar da parmak izi sensörü olduğu için bir telefona fazla para vermek istemiyordu. O dönemde bu kadar üst seviye güvenliği millet ne yapsın değil mi?
2001 yılından sonra parmak izi sensörü taşıyan telefonlar satışa çıkmaya devam etse de, bu cihazların hedef kitlesi oldukça sınırlı kaldı. Ta ki, Apple onu, akıllı telefon endüstrisi için bir standart olarak kabul ettirene kadar.
iPhone 5S ile telefonlarda parmak izi sensörü devrimi,
Apple, 2013 yılında tanıttığı iPhone 5S akıllı telefonunda ilk kez Touch ID olarak adlandırdığı parmak izi sensörüne yer verdi. Apple’ın bu adımı, teknolojinin sektörde bir ana akım haline gelmesini sağladı ve Samsung, HTC, LG gibi pek çok akıllı telefon üreticisi, telefonunda parmak izi sensörünü kullanmaya başladı. Böylece bu teknoloji, kurumsal kullanıcılarla sınırlı olmaktan çıkarak, bizlerin cebine girdi.
“Apple yaptıysa kullanılır” gibi bir algının piyasada oluşması, elbette Touch ID’nin yaygınlaşmasını hızlandırdı ancak, gerçek şu ki artık bizlerin de, meraklı gözlerden koruması gereken kişisel verileri vardı.
Apple’ın bu teknolojide belki de en iyi yaptığı şey, onu kolay kullanılabilir şekilde sunmasıydı. iPhone 5S akıllı telefonunuzda, parmak izi ile telefonunuzun kilidini açmanız için yapmanız gereken tek şey, cihazın alt bölümünde yer alan ana ekran düğmesine dokunmaktı.
Touch ID, ilk başlarda yalnızca telefonumuzun kilidini daha kolay açmamız ve cihazımızı daha güvende tutmamız için kullanılsa da, zamanla bu amaçlara yenileri eklendi.
2014 yılında Apple, kendi ödeme servisi Apple Pay’ı, iPhone 6 ve iPhone 6 Plus akıllı telefonlarıyla birlikte tanıtmıştı. Banka kartlarınızı kaydederek NFC ile ödeme yapabildiğiniz Apple Pay, desteklenen web site ve uygulamalarda da ödeme yapılmasına imkan tanıyor. Bu uygulamada yer alan kart bilgilerinize erişebilmek için ise, Touch ID özelliğini kullanarak uygulamaya giriş yapmanız gerekiyordu.
*iPhone 5S ve iPhone 6
Apple, 2015 yılında tanıttığı iPhone 6S ve 6S Plus akıllı telefonlarında, daha gelişmiş ve daha hızlı bir parmak izi sensörünü müşterilerin ilgisine sundu.
Cupertinolu teknoloji şirketi Touch ID teknolojisini şu an yalnızca iPhone SE 2022 akıllı telefonu ve iPad Air 2022 tabletinde kullanıyor, ancak artık şirket bunu, ana güvenlik/kimlik doğrulama yöntemi olarak kullanmıyor.
*iPhone 6S, iPhone SE 2022 ve iPad Air resimleri
Evet, Apple, parmak izi okuyucusunun tüm üreticilerce yaygınlaşmasını sağladı ancak şirket, 2017 yılında tanıttığı iPhone X akıllı telefonunda, Touch ID’yi kullanmayı bıraktı ve bunun yerine Face ID olarak adlandırdığı, 3 boyutlu yüz tarama teknolojisini kullanmaya başladı. Face ID sensörü, yüzünüzün doğru bir haritasını çıkarmak için güçlü bir ışık sensörüne sahipti.
Android akıllı telefon üreticileri de benzer şeyler denese de, bu tarafta parmak izi okuyucu, halen daha en yaygın teknoloji olmayı sürdürüyor. Özellikle ekran altından parmak izi okuma teknolojisinin gelişmesi, teknolojinin günümüz çerçevesiz ekranlarına uyumlu olmasını sağladı ve Apple cihazlarda yer alan büyük çentik yerine, daha küçük ön kamera delikleri gördük.
Her ne kadar sonraları büyük gelişmeler görsek de Android akıllı cihaz tarafı, bu işe pek de sağlam giriş yapmadı. 2011 yılında Motorola, tanıttığı Atrix telefonunda ve 2014 yılında Samsung, tanıttığı Galaxy S5 akıllı telefonunda, parmağınızı sensörün üstünde kaydırmanızı gerektiren, temel parmak izi okuyucular kullanmışlardı. Apple’ın kapasitif çözümü, bu eski telefonlara kıyasla çok daha iyiydi, sadece tuşa dokunun ve iş bitsin.
*Motorola Atrix ve Galaxy S5 görselleri
Elbette daha sonra, Android üreticiler de kapasitif parmak izi okuyuculara geçiş yaptı. 2015 yılında Samsung, Galaxy S6 ve Galaxy S6 Edge akıllı telefonlarında, tıpkı Apple’ın Touch ID’sine benzer, ana sayfa tuşunda sensöre dokunarak kilit açmanızı sağlayan bir parmak izi okuyucu ile geldi. Ancak parmak izi teknolojisi, yalnızca home tuşlarında değil, cihazların güç düğmesinde veya arka bölümünde de boy gösterdi. Tabii çoğu üretici, parmak izi okuyucuyu güç tuşuna yerleştirmeyi tercih etti.
Galaxy S8 serisinden itibaren bu sensör, Samsung akıllı telefonlarda arka bölümde, kameranın yanında yer almaya başladı.
BBK teknoloji grubu markalarından Vivo, MWC Şanghay 2017 etkinliğinde, ekranın altında optik parmak izi sensörü içeren ilk prototip akıllı telefonunu göstermişti. Bu teknoloji, ekran altı parmak izi okuyucu olarak daha sonra yaygın bir şekilde anılmaya başladı ve birçok üretici, bu teknolojiyi akıllı telefonlarında kullanıyor.
Güney Koreli teknoloji devi Samsung, 2019 yılında tanıttığı amiral gemileri Galaxy S10 ve Galaxy S10+’da ilk kez ultrasonik bir ekran altı parmak izi okuyucuya, amiral gemilerinde yer verdi ve bu, telefonlarında standart olma yolunda hızla ilerliyor. Yazının devamında bunun ayrıntılarına deyineceğiz.
Vivo, prototip ekran altı parmak izi sensörü çalışmasından çok kısa bir süre sonra, bu sensörü içeren ilk akıllı telefonu Vivo X20 UD’yi piyasaya sürdü. Bu ticari olarak müşterilerle buluşan, ilk ekran altı parmak izi okuyuculu telefondu. Bu telefonu, Vivo X21 UD takip etti.
Yine Huawei’nin Mate RS Porsche Design akıllı telefonuna bakmak, parmak izi okuyucu teknolojisinin tarihini tanımak için faydalı olacaktır. Bu cihaz, ekran altı parmak izli ilk Huawei cihaz olmasının yanında, arka bölümde de 1 adet parmak izi sensörü barındırıyordu, evet yanlış duymadınız, telefonda 2 adet parmak izi okuyucu vardı. Ne kadar çok, o kadar iyi.
*Vivo X20 Plus UD, Vivo X21 UD ve Huawei Mate RS Porsche Design görselleri
Bugün, piyasaya çıkan çoğu akıllı telefon veya tablette, 2 tip parmak izi okuma sensörü ile karşılaşıyoruz. Bunlar kapasitif (güç düğmesinde veya telefonun arka bölümünde olanlar) veya optik (ekran altında olanlar). Ancak hepsinden daha farklı bir sensör tipi daha var, ultrasonik.
Birkaç paragraf önce de belirttiğimiz gibi Samsung, 2019 yılının Ocak ayında, ultrasonik parmak izi sensörlü ilk akıllı telefonları Galaxy S10 ve Galaxy S10+’yı duyurdu. Bu cihazlar, Samsung’un iddiasına göre parmağımızı 3 boyutlu olarak tarayabiliyorlardı. Optik ekran altı sensörler, parmağımızı yalnızca 2 boyutlu olarak okuyabildiklerinden, bu teknolojiyi kullanan cihazlarda ciddi güvenlik zafiyetleri oluşuyordu, yani bunları kandırmak daha kolaydı.
Samsung, 3D tarama sebebiyle kendi sensörlerinin, sıradan ekran altı parmak izi sensörlerine göre çok daha güvenilir olduğunu vurgulamıştı. Bu doğruydu, ancak Galaxy S10 kullanıcıları, belirli ekran koruyucuları kullandıklarında, parmak izi okuma işleminin başarısız olduğunu söylüyorlardı.
*Galaxy S10, Galaxy S10+ ve Galaxy S10 5G görselleri
Elbette, Samsung’un 3D ultrasonik devrimine Qualcomm sessiz kalmadı. İkinci nesil Qualcomm 3D sonik sensör, daha geniş bir alanı kaplıyordu ve üstelik çok daha hızlıydı. Tüm bunların yanında Qualcomm’un yeni sensörü, katlanabilir akılı telefonları da destekliyordu.
Bu destek, bizleri hem kapak ekranının, hem de iç ekranının altında parmak izi okuyucu barındıran Vivo X Fold ile tanıştırdı.
*2 adet ultrasonik ekran altı parmak izi okuyucu içeren Vivo X Fold
Yakın zamana geldiğimizde ise parmak izi okuyucularda, pek de “vay be” diyebileceğimiz, kayda değer gelişmeler yaşanmadı. Bu teknoloji artık orta seviye ve hatta giriş seviyesi akıllı telefonlarda bile giderek yaygınlaştı, ancak endüstriyel anlamda göze çarpan başka bir yenilik getirmedi.
Üreticiler, şu an ekran altı parmak izi sensörünün kullanımını daha kolay hale getirebilmek için bu sensörleri daha hızlı ve daha büyük boyutlara getirmeye uğraşıyorlar, ancak bunlar için pek de devrimsel yenilikler diyemeyiz.
2018 yılında yine, farklı bir şey denemek isteyen Vivo, APEX adını verdiği konsept akıllı telefonunda, ekranın yarısını kaplayan bir parmak izi okuyucusunu meraklılara göstermişti. Bu ekstra büyüklük, aynı anda 2 parmağınızı okutarak cihaz kilidini açabilmenizi ve diğer güvenlik/kimlik doğrulama işlemleri de 2 parmağınızı taratarak yapabilmenizi sağlıyordu.
Bu yıl Vivo, X80 Pro akıllı telefonunda prototipini ticari bir ürün haline getirdi ve aynı anda 2 parmağınızı okuyabilen bu telefon, raflarda kendine yer buldu.
*Vivo APEX konseptli telefon, ekranın neredeyse yarısını kaplayan devasa bir parmak izi okuyucusuna sahipti.
Evet, parmak izi okuyucular, mütevazi başlangıçlardan bugün her akıllı telefonda bulunabilir duruma gelene kadar inanılmaz gelişmelere sahne oldular. Son 20 yılda bu teknoloji, bugünkü haline ulaşmak için zorlu bir yolculuğu geride bıraktı.
Şu an parmak izi okuyucu teknolojisi, 4 gözle bekleyeceğimiz büyük değişiklikler yerine küçük iyileştirmeler ile güncel kalmaya çalışıyor. Parmak izi okuyucu teknolojisindeki gelişmelerin artık son noktaya geldiğini düşünebilirsiniz, ancak biz, gün doğmadan neler doğar diyoruz. Belki yarın başka bir üretici, bizim şu anda hayal edemediğimiz, aklımıza sığmayan bir inovasyonla bu teknolojiyi tekrar eski popülerliğine geri döndürebilir.
Peki sizce, parmak izi sensöründe yaşanan devrimsel gelişmeler artık sona mı erdi, yoksa bu teknolojinin, farklı şekillerde, çok daha iyi bir hale geleceğini düşünüyor musunuz? Sizce bu teknoloji, gelecekte ne tür gelişmelere sahne olabilir? Yazımızı beğendiniz mi? Fikirlerinizi yorumlar bölümünde bizimle paylaşabilirsiniz.
Yazının birincil kaynağı GSM Arena’ya teşekkürler.
